Boekbespreking

Amsterdamse Architectuur 2000-2002 / Amsterdam Architecture 2000-2002

Regelmatig geeft ARCAM een overzicht van “de meest interessante gebouwen en complexen die de afgelopen jaren binnen de gemeentegrenzen zijn gerealiseerd”. Recent is de nieuwste editie verschenen.

Het gaat om nieuwbouw. Van de 38 geselecteerde plannen liggen er 13 binnen de Singelgracht. De ruimte dwingt om ons daartoe te beperken, wat niet wil zeggen dat de rest niet de moeite van een bezichtiging waard is. Voor onze vereniging is voor de binnenstad het primaire criterium natuurlijk of een plan een bijdrage levert aan de kwaliteit van het historische stadsbeeld. Ik signaleer heel kort enkele aspecten, maar ieder moet zich liefst ter plaatse een eigen oordeel vormen. Als het oordeel negatief is zou het leuk zijn om eventuele alternatieve bebouwingssuggesties te horen, ook al is dat vaak niet eenvoudig… Wij horen graag reacties, via email of op het redactie-adres.

• Nieuw Kerkstraat

  Het woonhuis van Reine Nust aan de (afgesloten) Blauwlakensteeg is helaas niet te zien. Het past niet in de traditionele bouwwijze, maar was er iets anders mogelijk op deze aan drie zijden ingesloten kavel aan een zeer smalle steeg?
• De boeddhistische tempel aan de Zeedijk roept de vraag op hoever je kunt gaan met het transplanteren van totaal afwijkende vormen uit een andere cultuur in een eeuwenoude omgeving.
• De nieuwbouwwoningen aan de Nieuwe Kerkstraat bij de Weesperstraat zijn een poging om een overgang te scheppen tussen de oude bebouwing aan de Amstelzijde en de nieuwbouw aan de Weesperstraat, toen renovatie van de bestaande bebouwing niet mogelijk bleek. Is die poging geslaagd?
• Misschien wel het meest discutabel: de nieuwe uitbreiding voor het kantoor van Sjoerd Soeters aan de Kerkstraat bij de Vijzelstraat. Een geslaagde poging nieuwe vormen te vinden voor een gebouw in een heterogene omgeving, resulterend in een nieuw classicisme? Of banale decorbouw?
• Over het bouwplan Leliegracht 44 hoeft weinig meer te worden gezegd. Onbegrijpelijk dat dit misbaksel in de selectie terecht is gekomen.

• Sloterdijkstraat

  Het gebouw van MDRDV op de Silodam heeft een zeer eigentijds karakter dat toch goed samengaat met het verbouwde graansilocomplex.Het is grootschalig, maar de wijde omgeving maakt dat mogelijk. Maar maakt het niet tegelijk dat wijde water te kleinschalig?
• Het kantoorcomplex van Tijmen Ploeg aan de Sloterdijkstraat is markant en eigentijds. Was er, rekening houdend met de kavelvorm en de hinder van het spoor, een meer traditionele oplossing mogelijk? Of doet dit plan juist recht aan de grootschaligheid van de spoorbanen en vormt het een goede buffer?
• De fietsflat voor het Ibishotel: prachtig!
• Loftice kantoorgebouw De Ruyterkade 112. Volgens de omschrijving sluit de voorgevel aan op de omringende bebouwing. Is dat echt vol te houden, vooral wanneer de welstandscommissie (terecht) ook de panden De Ruyterkade 124-126 als karakteristieke panden wil handhaven?
• De nieuwbouw voor studentenhuisvesting aan de Sarphatistraat. In deze grootschalige omgeving acceptabel? En beter of slechter dan de naastliggende appartementen met “ronde” ramen voor gastdocenten?
• Botaniacomplex, hoek Anne Frankstraat/Plantage Doklaan. Het betonskelet deed het ergste vrezen, het eindresultaat is, zeker vergeleken met de verdere bebouwing aan de noordzijde van de Plantage Doklaan, bevredigend. De kleurkeuze draagt daar sterk aan bij en de markante ligging wordt goed uitgebuit.
• De supermarkt aan de Nieuwe Foeliestraat naast het IJtunneltracé. Een tijdelijk gebouw in een afschuwelijke omgeving, dat bovendien uiterst licht moest zijn. Onder die condities een creatieve oplossing, maar uiteraard geen blijvertje.

• Hoogte Kadijk

  Tenslotte het complex tussen de Hoogte Kadijk en de Nieuwe Vaart van FARO Architecten. Woningen, bedrijfsruimten en parkeergarage. Aan de Hoogte Kadijk boven een open onderpui woningen ontsloten via een tussengeschoven trappenhuis. Aan de achterzijde bedrijfsbebouwing met een achtergevel waar op het niveau van de kade met modern materiaal het beeld van de oude situatie wordt opgeroepen. Daarboven duidelijk moderne bebouwing. Een mix van oud en nieuw, maximaal gebruikmakend van de locatie. Geslaagd?

Een samenvatting is niet zinvol. Het oordeel dat hierboven al of niet expliciet is gegeven blijft voor rekening van de schrijver. Ik denk dat het langzaamaan de goede kant op gaat. Maar wat vindt u ervan? Ga vooral zelf kijken.

Herman Pinkse

(Uit: Binnenstad 200, juni 2003)