Boekbespreking

De stad is een gesprek

Wie Amsterdam in de 20ste eeuw en andere boeken van de historicus dr. Richter Roegholt in zijn kast heeft staan, heeft reden daarnaast een plekje vrij te maken voor diens laatste werk De stad is een gesprek. Terugblik op mijn leven. Lezers van ons tijdschrift kennen de levendige stijl van de redacteur die zich verbergt achter het pseudoniem Ricardo, en daarbij een vignet plaatst van een mannetje op een vélocipède, dat je in de autobiografie tegen komt bij het verhaal over de antihiërarchische verzenbundel Spiegel van Sem.

Dat hij door de officiële dichters niet als een der hunnen werd geaccepteerd heeft hem gegriefd. De vrij talrijke citaten uit zijn eigen gedichten doen op de tijdsafstand van dertig jaar de vraag rijzen: Waarom niet? Veel uitingen van de ‘culturele revolutie’ die toen door de deelnemers werden opgeblazen als voorboden van een nieuwe klasseloze samenleving met arbeidsloos inkomen, zijn inmiddels weggewaaid of hoogstens als curieuze tijdsverschijnselen in de herinnering blijven hangen. Roegholts levensloop toont sterke wisselingen, maar herkenbaar blijft zijn behoefte om ‘erbij te horen’, als redacteur eerst in Propria Cures, later in de redactie van het Vrije Volk, van Verstandig Ouderschap, als leraar MMS, en als geschiedschrijver van Amsterdam.
Vriendschapsbanden hebben een grote rol gespeeld in zijn leven, en groot was zijn teleurstelling wanneer een band van bewondering verzwakte of verdween. Een mooi stuk in het boek zijn de gymnasiumherinneringen, eerst aan Rotterdam, later aan het Vossius, waarin de historicus Presser een centrale plaats inneemt. Roegholt is, in welk milieu hij ook terecht komt, altijd zowel waarnemer als deelnemer. Heel goed is zijn beschrijving van de fellow travellers of cryptocommunisten die Stalins terreurbewind ontkenden of negeerden. Roegholt blijft een consequent PvdA-man, de afkeer tussen PvdA en CPN was wederzijds.
Autobiografen staan voor de keuze tussen enerzijds zo volledig mogelijk rekenschap afleggen over persoonlijke ervaringen, ook van intieme aard, en anderzijds beperking tot wat de schrijver interessant acht voor zijn lezers, Roegholt kiest voor het eerste. Het boek telt dan ook 275 bladzijden en dat is rijkelijk veel. De levendig beschreven waarnemingen van Amsterdamse personen en situaties hebben de de ooms en tantes van het begin niet nodig.

Geurt Brinkgreve

Richter Roegholt, De stad is een gesprek. Terugblik op mijn leven, uitgeverij Aksant, Amsterdam 2003. € 25,00.

(Uit: Binnenstad 203, december 2003.)

Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.

Reacties

Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.

Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.