In 2003 heeft de Universiteit van Amsterdam een aanvraag ingediend om voor de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek de z.g. Vingboonspanden en het voormalige Sint Bernardus aan de Oude Turfmarkt grondig te mogen verbouwen. Na uitgebreid overleg is daarmee ingestemd. Het bestaande complex was in gebruik geweest bij de Nederlandse Bank en later bij de Universiteit. In de loop van vele jaren is het ingrijpend verbouwd, om niet te zeggen verknoeid, en veel monumentale waarden zijn verdwenen.
De nieuwe functie vroeg om een nieuwe verbouwing. De Vingboonspanden werden daarbij in
bepaalde opzichten hersteld, maar tegelijk ook aangepast aan de nieuwe functie. Het
eindresultaat was ook voor ons aanvaardbaar. Van het voormalige Sint Bernardus bleef
nagenoeg alleen de voorgevel staan en een deel van het achterliggende gebouw dat de oude
Amstelloop volgde. De ingreep was dus zeer groot maar is na lang wikken en wegen ook hier
geaccepteerd, gezien het belang van de nieuwe functie en de feitelijke onbruikbaarheid van
het gebouw in zijn bestaande vorm. De tussen beide onderdelen lopende Gasthuisgang, met
zijn karakteristieke ronde tongewelf, werd enigszins ingekort om een goede interne
ontsluiting van het geheel mogelijk te maken, maar verder onaangetast gelaten.
Ten behoeve van de nieuwe functie zijn dus nogal wat concessies gedaan wat betreft de
monumentale waarden. Eén punt in de plannen bleef echter voor ons en voor het bureau
Monumenten en Archeologie onbespreekbaar en dat was de doorbreking van genoemd
tongewelf. Die doorbreking werd nodig gevonden omdat dit gewelf hoger lag dan de vloeren
van de eerste verdiepingen aan weerszijden. Een directe verbinding daartussen was dus niet
zonder meer mogelijk. Voor dat probleem is uiteindelijk een oplossing bedacht door het
maken van gedeeltelijk verhoogde vloeren, voorzien van hefplateaus voor het transport van
goederen van het ene gebouwdeel naar het andere. Voor die oplossing is vergunning verleend.
Tot onze verbijstering is echter dit jaar een wijziging van de bouwvergunning gevraagd, waarbij daarop werd teruggekomen en toch weer een doorbreking van het gewelf werd voorgesteld. Wij hebben daartegen fel geprotesteerd en een beslissing is op dit moment nog niet genomen. Naar onze mening zijn er op monumentengebied bij het vergunde plan vele concessies gedaan. Daarmee was de uiterste grens duidelijk bereikt. Dat nu wordt geprobeerd via de achterdeur alsnog een verdere aantasting op een essentieel punt erdoor te drukken is voor ons onaanvaardbaar. Het roept bovendien onvermijdelijk de vraag op of deze procedure vanaf het begin de bedoeling is geweest.
Herman Pinkse
(Uit: Binnenstad 212, juli 2005)
Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.
Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.
Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.