Guido Frankfurther: Investeren in de monumentale binnenstad is investeren in de toekomst

In Binnenstad 213 schreef Leon Deben over de Noord/Zuid-lijn (De prinses heeft potentie, maar moet wakker worden gekust). In nummer 208 maakte Maarten de Boer zich kwaad over de Amsteloevers (De Amstel is van ons allemaal) en in de nummers 210 en 212 nam Walther Schoonenberg de 'Visie op het water van de binnenstad' onder de loupe (Visie van stadsdeel op water is geen stap in goede richting en Hadden we maar visie op het water!). In onderstaand artikel reageert Guido Frankfurther op deze bijdragen en hij voegt er enkele actuele zaken aan toe, zoals zijn plannen met de kroonlantaarn.

Ontwerp voor de inrichting van de openbare ruimte voor theater Carré (montagefoto: stadsdeel Amsterdam-Centrum)	Ontwerp voor een nieuwe fontein op het Leidseplein (montagefoto: stadsdeel Amsterdam-Centrum)

De bouw van de Noord/Zuid-lijn geeft natuurlijk overlast, maar biedt ook een grandioze mogelijkheid om de kwaliteit van de openbare ruimte rondom de metrostations een impuls te geven. Het huidige Damrak is een onaangename en onwaardige entree voor bezoekers van Amsterdam die via het Centraal Station binnenkomen. Daar moet verandering in komen en juist daarom is het stadsdeel nu hard aan het sparen voor en nadenken over een kwalitatief hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte boven de Noord/Zuid-lijn.
Van Damrak tot Weteringcircuit moet deze route een uitstraling krijgen die past bij de allure en moderniteit van de nieuwe metro onder de grond en die ook recht doet aan de historische monumentaliteit boven de grond. Jaarlijks legt het stadsdeel maar liefs € 1 miljoen opzij voor dit doel. Dat is veel, maar lang niet genoeg. Ook particulieren, het bedrijfsleven en vooral de gemeente Amsterdam zullen fors moeten bijdragen aan het ‘wakker kussen van de prinses’.

Amsteloevers

Maarten de Boer schetst het beeld dat het stadsdeel Amsterdam-Centrum helemaal niets doet aan het terugdringen van de ‘verloedering van de Amstel’. Dit moet ik toch echt weerspreken. Het gaat misschien langzamer dan hij en wij met z’n allen graag willen, maar er zit wel degelijk schot in. Het Amstelhof wordt omgetoverd tot een museum van internationale allure – de Kleine Hermitage bewijst zich nu al als een aanwinst voor de binnenstad – en binnenkort starten de werkzaamheden aan de oostelijke Amsteloever voor Carré. Hier ontstaat een prachtige nieuwe entree naar de oostelijke binnenstad: er komt een breed wandelpad langs de Amstel en ook krijgt Carré eindelijk een steiger voor de deur. Bezoekers van premières en theatervoorstellingen kunnen er dan voor kiezen om per boot te door de stad te reizen in plaats van met de auto of de bus – een prettige vorm van vervoer en ook goed voor het milieu. Bijzonder trots ben ik verder op de nieuwe bestrating van de Magere Brug, voorwaar een mooi resultaat van autoluw verkeersbeleid. Eind vorig jaar zijn daar als sluitstuk ook acht nieuwe Jan van der Heijden-lantaarns geplaatst.

Watervisie

Jarenlang is door wethouders van diverse pluimage de wanorde op het water als een hete aardappel doorgeschoven naar weer een volgende bestuursperiode. Eind 2005 was dat voor de binnenstad verleden tijd. Toen werd de “Visie op het water van de binnenstad” vastgesteld. Eindelijk een juridisch kader en duidelijkheid over wat we in de verschillende grachten in de binnenstad wél en níet willen toestaan. Verplaatsing van woonboten is niet het verplaatsen van het probleem. Door woonboten te verplaatsen in overleg met de bewoners, op basis van vrijwilligheid, met zonodig een kleine financiële bijdrage, kunnen we langzaam maar zeker de beleving en het gezicht op het water terugwinnen. Uw woordvoerder Walther Schoonenberg – en met hem vele anderen – hebben mij er wel van overtuigd dat verplaatsing van woonboten binnen het gebied van het UNESCO-Werelderfgoed geen goede oplossing is. In 2006 gaan we voortvarend verder; er komen regels voor welstand op het water en er worden nieuwe verbouwings- en vervangingsrichtlijnen opgesteld.

Haringpakkerstoren

Toen Wim Eggenkamp, directeur van Stadsherstel, het idee ontvouwde om ter ere van hun 50-jarig bestaan de stad een cadeau te geven in de vorm van de herbouw van de gesloopte Haringpakkerstoren, was ik meteen enthousiast. Een enthousiasme dat de meeste bewoners en ondernemers aan het Singel, waar de Haringpakkerstoren vanouds stond en ook weer zal verrijzen, met mij delen.
De Haringpakkerstoren wordt een verantwoorde reconstructie van een vestingtoren die in 1829 is afgebroken, omdat de stad op dat moment niet genoeg geld had om deze toren naar behoren te onderhouden. Er zijn gelukkig zeer gedetailleerde bouwtekeningen bewaard gebleven en Stadsherstel heeft in het verleden aangetoond over voldoende expertise te beschikken om zo zuiver mogelijk te restaureren en reconstrueren. De toren keert terug op zijn oude plaats aan het IJ. Op dit moment is dit een onduidelijk, enigszins naargeestig stuk open ruimte, waar na de herbouw van de toren een prettig terras zal komen. Het terras draagt bij aan een rendabele exploitatie van dit project.

Nieuwe grachtenlantaarns

Drie maanden lang zijn de vernieuwde kroonlantaarn en de Ritterlantaarn op de Herengracht bij het Bijbelsmuseum te zien geweest. Ik vind het beide mooie en goede lantaarns geworden, die voldoen aan de moderne verlichtingsstandaard en aan de laatste milieunormen. Op de website van het stadsdeel hebben ruim 250 personen aangegeven welke lantaarn zij het mooiste vinden en waarom. Het Kroonlantaarncomité kan tevreden zijn. Tweederde van de inzenders pleit voor de kroonlantaarn. In januari 2006 neemt de stadsdeelraad een definitief besluit, maar ik zal voorstellen om op bijzondere locaties, hoofdgrachten en radiaalgrachten de kroonlantaarn te plaatsen en in de rest van de binnenstad de Ritterlantaarn toe te passen. Hiermee wil ik het bijzondere karakter van de grachtengordel benadrukken.

Fontein Leidseplein

In december is er gestart met de bouw van de fontein op het Leidseplein. Een uniek project, dat zijn oorsprong vindt in het legaat dat de inmiddels overleden oprichtster van het Scapinoballet, mevrouw Hans Snoek, aan de gemeente heeft nagelaten. Het is een geslaagd voorbeeld van een ‘PPS-constructie’, waaraan naast de stichting Erik & Hans, die de nalatenschap van Hans Snoek beheert, ook Holland Casino, American Hotel en de stichting Heijmeijer van Heemstede bijdragen. Deze laatste stichting zal tevens de plaatsing van kroonlantaarns met polychrome kroon op het Leidseplein voor Café Americain mogelijk maken.

Guido Frankfurther
Stadsdeelwethouder Inrichting openbare ruimte en groen, verkeer en parkeren, water en monumenten

(Uit: Binnenstad 215, februari 2006)