Hoekcomplexen

U kent het verhaal van het grote kantoorgebouw, waarin een directiekamer zonodig moest worden gemoderniseerd. Toen men hiermee bezig was, moest noodzakelijkerwijs de naastgelegen kamer van de tweede directeur ook worden opgeknapt, waarna de gang daarvoor en de secretaressenkamer eveneens een beurt moest krijgen. Toen daarna bleek, dat de rest van het kantoorgebouw zo armoedig afstak bij de herstelde delen, besloot men uiteindelijk het gehele kantoorgebouw te vernieuwen.
Herenstraat 37-39-41 (Stadsherstel, 1967) Volledige herbouw van winkel-woonhuizen.

Min of meer analoog aan deze anekdote heeft zich het restauratie-object Herenstraat/hoek Keizersgracht van de Amsterdamse Maatschappij tot Stadsherstel N.V. ontwikkeld. In 1959 kocht Stadsherstel het bouwvallige hoekpand Herenstraat 41. De restauratiewerkzaamheden kwamen in 1963 op gang. In hetzelfde jaar werden de belendende percelen Herenstraat 37 en 39 te koop aangeboden. Kort daarna n.l. in 1965 konden de panden Herenstraat 31, 33 en 35 worden aangekocht, terwijl nummer 29 in 1968 aan deze rij werd toegevoegd. In het kielzog dezer aankopen volgde ook de uitbreiding der restauraties en nu kunnen wij 7 huizen naast elkaar in gerestaureerde staat aanschouwen. Op de begane grondverdieping van deze huizen kwamen aantrekkelijke winkeltjes, zodat nu met recht van een opleving van deze radiaalstraat kan worden gesproken. Voordat Stadsherstel met dit project op grote schaal begon, trof men daar slechts mistroostige, in vervallen staat verkerende huizen, waarvan de winkels een noodlijdend bestaan voerden. Nu, na het gereedkomen, is de straat op een hoger niveau gekomen. En het merkwaardige is toch ook hier weer dat wanneer dergelijke initiatieven worden genomen, anderen daardoor worden geïnjecteerd en aangemoedigd, en ook met het opknappen van eigendommen beginnen. Reeds 2 andere huizen in deze straat werden opgeknapt, terwijl er plannen zijn om nog tot verdere restauraties te komen. Het belangrijkste object hiervan is wel het hoekperceel Herengracht/Herenstraat, dat door een particulier zal worden hersteld.
Maar niet alleen de restauratie van een dergelijk groot complex aaneen door Stadsherstel met de daaruit voortvloeiende aanstekelijke werking voor anderen is belangrijk, ook de wijze waarop de huizen thans worden gebruikt, verdient vermelding. In de panden Herenstraat 33 t/m 41 werden namelijk per verdieping kleine, maar aantrekkelijke één-persoonswoningen gebouwd, waarin een zitkamer, een slaapvertrek, keuken, douche enz. aanwezig zijn. Deze 14 flats worden thans als geheel aan het Akademisch Ziekenhuis verhuurd, teneinde hierin een gelijk aantal verpleegsters een aantrekkelijke woning te kunnen bieden. De overige panden werden aan bij Stadsherstel ingeschreven woningzoekenden toegewezen.

Vijzelgracht 1-3-5 / Prinsengracht 646-648 (Stadsherstel, 1969/71) Jarenlang een ontsierend gat, door Stadsherstel herbouwd op basis van oude foto's.

Maar daarmede is dit grote herstel-project van Stadsherstel nog niet teneinde, want in 1964 en 1966 werden achtereenvolgens de grote grachtenhuizen Keizersgracht 97 en 99 aangekocht, eveneens belendend aan Herenstraat 41, maar dan aan de andere zijde. De restauratie hiervan is thans in volle gang en het laat zich aanzien dat in de loop van 1970 ook deze panden aan de voorraad van nu totaal 51 gereedgekomen restauraties kunnen worden toegevoegd. Ook in nummer 97 zullen t.z.t. 6 verpleegsters een aantrekkelijke woning kunnen vinden, waartoe een gelijk aantal flatjes in het pand zullen worden gebouwd, terwijl Keizersgracht 99 wederom aan bij Stadsherstel ingeschrevenen zal worden verhuurd. Hier is bij de bouw met een 2-kamerwoning, een 3-kamerwoning en één 4-kamerwoning rekening gehouden. Keizersgracht 99 grenst zelf weer aan een in 1966 gereedgekomen particuliere restauratie op nummer 101, zodat in 1970 een voorbeeld van rehabilitatie op grote schaal te bezichtigen is.

Voorwaar een grootse aanpak van Stadsherstel, die daardoor weer bewezen heeft in staat te zijn het geloof in het behoud van onze prachtige binnenstad te rechtvaardigen. Met de wetenschap dat deze Maatschappij thans met soortgelijke projecten op de hoek Kalkmarkt/Binnenkant, Vijzelgracht/ Prinsengracht en Brouwersgracht/ Prinsengracht bezig is of binnenkort zal beginnen, menen wij te kunnen zeggen dat Stadsherstel als specialist in het herstel van hoekcomplexen, zijnde de meest gevoelige punten in de gevelwand, een zeer krachtig argument kan worden genoemd voor de toekomstige ontwikkeling van het oude Amsterdam. Wij hopen dat er nog vele van deze complexen zullen en kunnen volgen!

Drs. J. M. Hengeveld

(Uit: De Lamp van Diogenes 10, september 1969.)

Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.

Reacties

Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.

Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.