Kroonlantaarns op de Dam?

In Binnenstad nr. 160 hebben wij melding gemaakt van de plannen de Dam opnieuw in te richten. De gemeente wil het plein mooier en leger maken, een streven waar wij achter staan. Ook de gemeente is nu van mening dat de Disneyland-achtige lantaarnpalen op het Damrak en het Rokin een grote vergissing zijn. Op de Dam zouden daarom antieke lichtmasten moeten worden geplaatst: een oud-Berlijns model uit het begin van deze eeuw.

Replica kroonlantaarn bij bedrijfsmuseum ENW aan de Spaklerweg

Oud-Berlijnse lantaarnpaal op de Dam

Het streven is goed, maar de uitvoering niet. In Binnenstad 160 hebben wij laten zien dat veel informatie beschikbaar is over de lantaarnpalen die vroeger in onze stad hebben gestaan. Eind vorige eeuw was de kroonlantaarn dominerend aanwezig in het stadsbeeld, een grachtenlantaarn met een vierkante opbouw met versieringen waaronder een keizerskroon. Het zou bijzonder aardig zijn als deze lantaarn in onze stad kon terugkeren.

Intussen kunnen wij melden dat de welstandscommissie de oud-Berlijnse lantaarns heeft afgekeurd, met het argument dat zij "teveel detoneren met de masten van het Rokin en het Damrak". De wethouder heeft besloten de herprofilering van de Dam door te laten gaan (daar is immers al inspraak over geweest), maar de vervanging van de verlichtingsmasten wordt uitgesteld. Er kan dan beter worden nagedacht over een "masterplan" voor de Dam en omgeving. Ons antwoord daarop luidt: prima, laten we de lantaarnpalen van het Rokin en het Damrak vervangen door meer in het stadsbeeld passende masten! En zolang dat niet gebeurt, kan op de Dam het beste gekozen worden voor bij de rest van de binnenstad passende verlichting, dus grachtenlantaarns, eventueel gecombineerd met moderne hoge masten (maar dan wel masten die weinig opvallen). Om de grachtenlantaarns op de Dam een fraaiere uitstraling te geven, kan bijvoorbeeld gekozen worden voor de kroonlantaarn van 1883.

Walther Schoonenberg

(Uit: Binnenstad 161, december 1996)