Het Elly Ameling Huis

Mevrouw Elly Ameling onthult de gevelsteen in het naar haar genoemde huis Tuinstraat 171.

Op 1 oktober 2001, vier uur trok de beroemde zangeres Elly Ameling het touwtje los van de Amsterdamse vlag voor de gevelsteen "Elly Ameling Huis MM", Tuinstaat 171. Applaus van het publiek op straat, waaronder bestuursleden van de samenwerkende stichtingen Jan Pietersz. Huis, Diogenes en Claes Claesz. Hofje. De steen houdt de herinnering vast aan de schenking van mevrouw Ameling, die de recette van haar afscheidsconcert in het Concertgebouw op 29 januari 1996 ter beschikking had gesteld voor de huisvesting van jonge collega's.

Het verhaal begint enkele jaren eerder toen het in de nummers 169-171 gevestigde loodgietersbedrijf, dat veel voor Diogenes had gewerkt, zijn activiteiten staakte en de panden aan de stichting verkocht. Nr. 169 was een versleten 18de-eeuws huisje, met nog één verhuurde bovenwoning, nr. 171 een bedrijfsloods. Voor de nieuwe eigenaar stond het uitgangspunt vast, op de plek van de loods moest een in het historische straatbeeld passend pand worden gebouwd. Foto's van wat er vroeger vóór die loods had gestaan ontbraken, het zou dus een 'gefantaseerde herbouw' worden, iets wat voor de architectuurhistorische scherpslijpers eigenlijk niet mág. Het heeft de architect Thijs Kaas heel wat vergaderuren gekost om de benodigde goedkeuringen te krijgen. Het huisje nr. 169 is een geregistreerd monument, dat kon dus met een scheutje subsidie worden gerestaureerd. De inhoud is echter zo klein dat, om er twee woningen in onder te brengen, tenminste een deel van de begane grond van nr. 171 bij de benedenwoning 169 moest worden betrokken, ook al omdat op de begane grond 169 volgens voorschrift een gemeenschappelijke fietsenstalling moest komen. Dat het gecombineerde restauratie-nieuwbouwproject een duur bouwwerk zou worden, was van het begin af duidelijk. Om de drie tweekamerwoningen na de herbouw binnen de grenzen van de individuele huursubsidie te houden, moesten de twee gerestaureerde appartementen worden verkocht, en dat is gebeurd.
Na de onthulling van de gevelsteen hebben de genodigden de nu verhuurde en met zorg ingerichte woningen bekeken, om vervolgens naar het restaurant Claes Claesz. te wandelen. Daar onthaalden de huurders Anne Grimm, Annemieke Evers en Thomas Oliemans de aanwezigen op een zeer gewaardeerd optreden. Mevrouw Ameling wenste haar jeugdige collega's hartelijk geluk en succes in hun carrière en een der bestuursleden vertelde iets over de familierelaties tussen de drie stichtingen, die zich nu al een halve eeuw inspannen, niet alleen in de Jordaan, voor herstel van het karakteristieke stadsbeeld en voor de huisvesting van kunstenaars. Het aantal door Jan Pietersz. Huis aan musici verhuurde woningen is nu gestegen tot 116 en de panden Tuinstraat 169-171 (hernummerd 173) staan er weer goed bij. Alleen het jaartal MM is achterhaald; het werk had in 2000 voltooid moeten zijn, maar toen ging de aannemer failliet.

Geurt Brinkgreve

(Uit: Binnenstad 191, december 2001.)