Boeksignalement

Winter in Amsterdam

Onlangs verscheen bij uitgeverij Waanders een prachtig boek met winterfoto's van de Amsterdamse binnenstad, die Marie-Jeanne van Hövell tot Westerflier de afgelopen dertig jaar heeft gemaakt. Het is niet haar eerste fotoboek. In 2009 gaf zij over hetzelfde onderwerp al een kleiner boekje uit: Amsterdamse Wintergezichten, en in 2014 verscheen Verborgen schoonheid, over de Huizen Van Brienen, Van Loon en Willet-Holthuysen. In haar nieuwe boek keert zij terug naar het onderwerp van het winterse stadsgezicht.

De zwart-witbeelden worden begeleid door een kort essay van Oek de Jong, die uitlegt waarom haar foto's zo aantrekkelijk zijn. Aardig is dat hij de geluiden beschrijft, die bij de winterbeelden passen: het knoerpen van de sneeuw onder je schoenzolen, een barst die je in het ijs hoort springen. De Jong ziet een overeenkomst van het werk van Van Hövell met dat van George Breitner en van Eugène Atget, die een eeuw geleden lege straten in het drukke Parijs fotografeerde. Toch zijn de foto's niet uit nostalgie ontstaan, schrijft hij, maar uit een tijdloos verlangen naar rust en stilte.

Sneeuw en mist doen de stad verstillen. Niet de drukte, gekleurde auto's of schreeuwerige reclames vallen op, maar de architectonische kwaliteit van één van de mooiste steden ter wereld. Knap is hoe de fotografe dwars door dat alles heen oog heeft voor het natuurlijke leven dat zich daarbinnen afspeelt. Gaat het in de eerste foto's vooral om de weergave van een bepaalde lichtval die de fotografe heeft getroffen, in de latere foto's wordt de compositie steeds belangrijker en lijken alle elementen van groot tot klein op elkaar afgestemd: de onderlinge harmonie van de huizen die ondanks de verschillende bouwstijlen toch één geheel vormen, het ritme van de witte kozijnen en verspringende daklijsten, de belijning van bruggen en brugleuningen, die door het water worden weerspiegeld en het licht omlijsten dat daar doorheen valt. De stad kortom als spiegel van een ongrijpbare ordening en het verhaal van licht en duisternis. Het boek geeft een romantisch beeld van onze stad, maar het is een beeld van de stad zoals deze óók is en in de stilte spreekt.

De foto's zijn bijna satijnzacht afgedrukt en soms zo haarscherp dat je de sneeuwvlokken bijna kan tellen. Het is kortom genieten op elke bladzijde. Een geschikt boek voor onder de kerstboom.

Walther Schoonenberg

M.J. van Hövell tot Westerflier, Winter in Amsterdam, uitg. Waanders Prijs: € 29,95

(Uit: Binnenstad 305, sept./nov. 2021)

Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.

Reacties

Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.

Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.