Maak van het Marineterrein een klein Venetië

In het koor van organisaties met commentaar op de gemeentelijke plannen voor het Marineterrein heeft zich ook de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) gevoegd. In haar inspraaknotitie sluit de vereniging zich voor een deel aan bij ook door anderen geopperde bezwaren. Een nog niet eerder in het inspraaktraject gehoord geluid is het krachtige pleidooi van de vereniging voor een meer op het water gerichte oriëntatie van de nieuw te bouwen woonwijk.

Het 17de-eeuwse poortgebouw in de 'muur' die het Marineterrein afsluit (foto: Walther Schoonenberg)

Net als het Arsenaal in Venetië wordt het Marineterrein door een muur gescheiden van de stad, aldus de VVAB. Maar die beslotenheid wordt aan de andere kant gecompenseerd door een open verbinding met het water. ‘Deze relatie van open- versus geslotenheid vormt de unieke karakteristiek van dit gebied’. Tegen deze achtergrond zou je verwachten dat zichtlijnen van en naar het water in de nieuwbouwplannen een belangrijke rol spelen Maar niets is minder waar. ‘Het meest verbaast het ons dat géén van de woningen in de nieuw te bouwen wijk op het water uitkijkt’. Om dit manco te verhelpen en midden in de stad een klein Venetië te creëren doet de VVAB een revolutionair voorstel. De gemeente zou van het nieuwe Marineterrein echt een wijk aan het water kunnen maken als ze het lef zou hebben om delen van het gebied te ‘ontdempen’. Door het water van het Oosterdok naar binnen te halen, zouden meer gebouwen, net als het Scheepvaartmuseum, aan en in het water komen te liggen, met kades die dienst kunnen doen als wandelgebied maar die ook ruimte kunnen bieden aan horeca.

Verder sluit de visie van de VVAB in veel opzichten aan bij de opvattingen van andere insprekers. Zo pleit de vereniging, net als eerder Heemschut, voor het aanwijzen van een aantal historische gebouwen en de zeventiende-eeuwse muur langs de Kattenburgerstraat als beschermde monumenten. Ook zet zij vraagtekens bij de in de plannen voorgestelde bouwhoogte van 30 tot 40 meter. ‘Wij betwijfelen zeer of de combinatie van deze bouwhoogte met de smalle straten tot een plezierige woonomgeving zal leiden’. Een extra bezwaar tegen zulke hoge gebouwen is volgens de notitie dat het fraaie uitzicht vanaf de Prins Hendrikkade op het Scheepvaartmuseum straks wordt bedorven door het silhouet van erbovenuit torenende flatgebouwen. Om dat effect goed te kunnen beoordelen pleit de VVAB voor het maken van een 3D-model van het Marineterrein zoals het er volgens de gemeentelijke plannenmakers uit moet gaan zien.

Uit de digitale Nieuwsbrief van buurtorganisatie 1018, nr 60 (jan. 2022).

Zie ook: [VVAB pleit voor een andere stedenbouw]

(Uit: Binnenstad 306, jan./febr. 2022)