Sloop satelliettoren Nederlandsche Bank begonnen

De sloop van de satelliettoren van de Nederlandsche Bank op het Frederiksplein is begonnen. De Nederlandsche Bank (DNB) op het Frederiksplein is haar kantoorkolos, officieel aan Westeinde 1, grondig aan het renoveren naar een ontwerp van Francine Houben van architectenbureau Mecanoo. Het bankgebouw ondergaat een belangrijke transformatie.

De sloop van de satelliettoren is begonnen (foto Walther Schoonenberg)

De Nederlandsche Bank vanuit het noorden vlak na de opening (foto P.H. Goede, 1968, collectie DNB)

Het gebouw krijgt een meer open karakter. Er komt onder meer openbaar toegankelijk informatiecentrum in het gebouw aan de zijde van het Frederiksplein. Maar het meest bijzonder is dat de in 1990 naar ontwerp van architect J. Abma gebouwde cilindervormige satelliettoren verdwijnt. De sloop daarvan is eind 2020 begonnen.

Door de afbraak van de ronde toren wordt het oorspronkelijke ontwerp van Duintjer hersteld, wat voor zowel het stadsgezicht als het gebouw zelf een verbetering zou zijn. Duintjer had in 1960 de vierkante hoogbouw bewust buiten de zichtas van de Utrechtsestraat geplaatst, om het stadsgezicht niet al te zeer te schaden. De satelliettoren van Abma kwam paradoxaal genoeg daardoor juist precies in de lijn van de Utrechtsestraat te staan. Ook het hekwerk verdwijnt om het gebouw weer een opener karakter te geven. Vincent van Rossem had gezegd dat DNB door de uitbreiding van Abma niet op de monumentenlijst is geplaatst: "De Nederlandsche Bank wordt na de fatale uitbreiding niet meer monumentwaardig geacht". Zou dat na het herstel van de kwaliteiten van het oorspronkelijke ontwerp toch nog gebeuren? Wie goed kijkt, ziet dat het gebouw er toch niet helemaal hetzelfde gaat uitzien als het in 1968 nog was.

Overigens gaat de ronde toren niet verloren. Hij wordt gedemonteerd en elders, buiten Amsterdam, opnieuw opgebouwd. De transformatie van DNB op het Frederiksplein zal eind 2023 gereed zijn.

Achtergrondartikelen:
[De Nederlandsche Bank - Van Westeinde naar Frederiksplein] (Gert Eijkelboom, Binnenstad, 297)
[Top-honderd naoorlogse bouwkunst] (Vincent van Rossem, Binnenstad 226)

(WS, 4/1/2021)