Gemeente handhaaft wel bij Muntplein 4, niet bij Dam 3-7

LED-schermen steeds groter probleem

De komst van LED-schermen, vaak met bewegende of roterende beelden, vormt in de binnenstad een steeds groter probleem. Aangezien het om 'tijdelijke' vergunningen gaat, slaagt de VVAB er via de juridische weg niet in de komst van digitale MUPI's de pas af te snijden. Daarnaast verschijnen er nu ook steeds meer LED-schermen achter winkelruiten.

De ingang van de Kalverstraat met een digitale MUPI en LED-schermen achter de winkelruiten

Door de komst van vele LED-schermen wordt het beschermd stadsgezicht van de Amsterdamse binnenstad steeds meer aangetast. Behalve de VVAB is ook het Wijkcentrum d'Oude Stadt hier bezorgd over. Tevens hebben de Rijksadviseurs de Minister over dit nieuwe fenomeen geadviseerd. In aanbeveling 4 schrijven zij: 'LED-schermen zijn veel penetranter dan de traditionele analoge doeken en panelen. Verbied nieuwe LED-schermen daarom geheel, ook in stedelijke zones' (zie de link hieronder).

MUPI's

Onlangs verloor de VVAB een rechtszaak over verschillende digitale MUPI's in de binnenstad. De vereniging had beroep aangetekend tegen zes verleende vergunningen, waarin toestemming werd verleend voor de plaatsing van 32 MUPI's voor acht jaar en zes maanden. Doordat voor de digitale MUPI's slechts 'tijdelijke' vergunningen worden verstrekt, is advies van de Commissie voor Ruimtelijke Kwaliteit (CRK) wettelijk gezien niet nodig. De VVAB heeft nog geprobeerd te betogen dat advies van de CRK in haar taak als monumentencommissie vanwege het Beschermd stadsgezicht wel noodzakelijk is, maar de rechtbank ging daarin niet mee. In de uitspraak (zie de link hieronder) lezen wij dat de gemeente 'beleidsruimte' toekomt om besluiten te nemen, hetzij om de digitale MUPI's toe te staan, danwel om deze te weigeren. De rechter kijkt daarbij alleen naar de vraag of de gemeente 'in redelijkheid' had kunnen besluiten de vergunningen te verlenen. Inhoudelijk laat de zij het oordeel hierover over aan de gemeente. De gemeente staat de MUPI's dus toe, onder voorwaarde dat er geen bewegende beelden op worden vertoond. Nu de rechter heeft gesproken, kan alleen de politiek de verdere wildgroei nog tegenhouden. De volgende bedreiging zijn de LED-schermen met roterende of wisselende reclamebeelden op ABRI's. Daarnaast verschijnen er steeds meer LED-schermen achter winkelramen.

Dam 3-7

Het LED-scherm op de verdieping van Dam 3-7

Een voorbeeld daarvan vormen de LED-schermen achter de ramen van het pand Dam 3-7 van horecatycoon Won Yip. Aangezien deze niet aan de regels voldeden, diende de VVAB een handhavingsverzoek in, maar de gemeente weigerde te handhaven. Daarop tekende de vereniging bezwaar aan, maar ondanks het feit dat de bezwaarschriftencommissie de VVAB gelijk gaf, weigerde het stadsdeelbestuur dit advies te volgen; de gemeente bleef bij haar weigering handhavend op te treden. In juli 2021 tekende de VVAB hiertegen beroep aan bij de rechter (zie link hieronder).

Muntplein 4

Een voorbeeld van LED-schermen achter winkelramen doet zich ook voor bij het hoekpand Muntplein / Kalverstraat, een gebouw ontworpen door H.P. Berlage. De grote winkeletalages zijn volledig dichtgezet door LED-schermen, waarop bewegende reclamebeelden worden vertoond. Nog afgezien van het negatieve effect op de kwaliteit van het publieke domein, vormen de LED-schermen door hun pregnante aanwezigheid als het ware een nieuw gevelelement, iets wat wij zeer onwenselijk achten. Naar aanleiding van een melding van Wijkcentrum d'Oude Stadt op 1 juli 2021 heeft de CRK op 6 oktober over deze LED-schermen een negatief advies afgegeven: "Het dichtzetten van de voorgevel met schermen is een ernstige aantasing van de monumentale waarde en de gevelarchitectuur. Bovendien voldoen de schermen niet aan het geldende beleid voor erfgoed en reclame." De VVAB heeft op 12 januari 2022 een handhavingsverzoek ingediend. Op 31 januari kregen wij bericht dat de gemeente gaat handhaven.

Meer lezen:

[Geen reclame in het landschap] (Advies van de Rijksadviseurs) (PDF-bestand)
[Beroepsschrift Dam 3-7] (22 juli 2021) (PDF-bestand)
[Uitspraak MUPI's] (11 januari 2022) (PDF-bestand)
[Handhavingsverzoek Muntplein 4] (12 januari 2022) (PDF-bestand)

(WS, 1/2/2022)