Aanbevelingen voor een evenwicht tussen bewoners, bezoekers en bedrijven

Amsterdam, lekker druk?

MKB-Amsterdam, Vereniging Amsterdam City, Koninklijk Horeca Nederland afdeling Amsterdam en de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad hebben een gezamenlijke verklaring opgesteld over de toenemende drukte in Amsterdam.

Drukte in de binnenstad (foto Wim Ruigrok).

De verklaring luidt als volgt.

MKB-Amsterdam, Vereniging Amsterdam City (VAC), Koninklijk Horeca Nederland (KHN afdeling Amsterdam) en bewoners van de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) hebben zichzelf in een unieke samenwerking de opdracht gegeven een aantal praktische aanbevelingen te doen om bij de toenemende drukte in Amsterdam het evenwicht tussen de belangen van bewoners, bezoekers en bedrijven te bewaren.

Daartoe hebben wij in maart een brainstorm gehouden met direct betrokkenen en werd op 8 juni een Talk of the Town in Pakhuis de Zwijger georganiseerd. Hier sprak een aantal deskundigen uit eigen stad en uit Barcelona en hebben maar liefst 200 mensen gezorgd voor een omvangrijke oogst.

Met enige trots presenteren wij hier het resultaat. We hebben ons beperkt tot de aanbevelingen waarvan wij denken dat deze het meeste bijdragen aan het evenwicht, ons inziens op tamelijk korte termijn realiseerbaar zijn en niet onbelangrijk, waarover wij het onderling eens zijn geworden. De aanbevelingen: handhaaf bestaande regels en zorg voor een stad die schoon, heel en veilig is, noemen we niet meer afzonderlijk, want spreken vanzelf.

Onze suggesties sluiten direct aan op de raamnota van de gemeente Amsterdam, Stad in Balans (28 mei 2015) waarin de gemeente om ideeën vraagt.

Visie: praktische oplossingen bij blijvende groei

De visie die aan onze aanbevelingen ten grondslag ligt is van praktische aard. De aantrekkelijkheid van Amsterdam op bewoners en bezoekers uit binnen- en buitenland is een gegeven. Alle prognoses gaan uit van groei. Zelfs als wij dat zouden willen, kunnen wij die groei niet stoppen. Wat we wel kunnen, is deze groei reguleren opdat de identiteit en kwaliteit van Amsterdam behouden blijft. Wij bieden daarvoor geen één alomvattende oplossing, maar een reeks praktische aanbevelingen waarmee bewoners, bedrijven en bezoekers optimaal van de stad gebruik kunnen blijven maken.

1. De Gemeente is aan zet - samen met ons

Een beperkt aantal van onze aanbevelingen kan en zal ook door bewoners en bedrijven zelfstandig uitgevoerd kunnen worden, maar voor verreweg de meeste voorgestelde maatregelen is actief beleid en geld van de gemeente nodig. Na een oproep tot meedenken, is de gemeente nu ook aan zet.

• Verzamel goede data over het gedrag van bezoekers, zodat optimaal aangesloten kan worden op veranderingen in bezoek en verblijf;
• Ontwikkel concreet beleid op de middellange en langere termijn;
• Trek budget uit om dit beleid te realiseren en financier dit uit de toeristenbelasting;
• Durf - samen met bewoners en bedrijven - te sturen op een volwaardig en kwalitatief voorzieningenniveau in buurten en straten en bestrijd daarmee ongewenste monoculturen.

2. Spreiding van drukte in tijd en ruimte

Drukte (=teveel mensen op één plek) wordt mede veroorzaakt door de concentratie van voor bewoners en bezoekers aantrekkelijke plekken en de daarmee samenhangende knelpunten in verkeer en vervoer. Drukte wordt verminderd door spreiding van bezienswaardigheden in en buiten de binnenstad en buiten de ring. Amsterdam Marketing brengt bezoekers nu al naar de Zaanse Schans, Zandvoort promoot zichzelf als Amsterdam Beach en het Muiderslot als Amsterdam Castle. Maar er is meer nodig.

• Ontwikkel de Nieuwezijds Voorburgwal tot aantrekkelijke tweede rode loper;
• Realiseer attracties/bezienswaardigheden buiten de binnenstad, waaronder festivals en markten; er is al Paradiso Noord, waarom niet ook Paradiso West?
• Bij vergunningverlening aan bedrijven en organisatoren dient de gemeente scherp toe te zien op een optimale toegankelijkheid van de openbare ruimte;
• Ontwikkel themaroutes voor bezoekers waar gewezen wordt op de aantrekkelijkheid van andere stadsdelen, en breng ze (meer) onder de aandacht;
• Bevorder avondopenstelling van musea en andere grote publiekstrekkers.

3. Logistiek en verkeer

Spreiding van voorzieningen werkt alleen bij een goed functionerend en op elkaar aansluitend vervoersnetwerk. Dat betreft trein en bus, maar ook het verkeer per fiets en te voet.

• Realiseer fijnmazig openbaar vervoer, inclusief een dekkend nachtnet en maak het OV ook voor toeristen begrijpelijk, zodat het groeiend aantal hotels buiten de ring wordt bediend;
• Investeer nog nadrukkelijker in 'shared economy' voor zowel bezoekers als bewoners (o.a. voor deelfietsen en auto's);
• Maak de steegjes bij Kalverstraat en Nieuwendijk fietsvrij ten behoeve van voetgangers;
• Verplaats de halteerplekken voor bussen op termijn buiten de binnenstad (m.u.v. het Centraal Station) en zet stewards in voor een goede doorstroming en - verwijzing.

4. Informatie en gedrag

Bezoekers zijn sterk te beïnvloeden door informatie. Het is daarom van groot belang dat alle maatregelen die worden bedacht worden ondersteund door (online) informatie. Apps en app-berichten over plekken waar het druk is en hoe je die kunt vermijden (real time data). Of aanbevelingen over beperking van de groepsgrootte bij fietstours.

• Bevorder meer kaartverkoop vooraf;
• Zorg voor bewegwijzering fysiek en digitaal;
• Communiceer do's en don'ts voor bezoekers. 'Wat te doen in Amsterdam, maar ook wat vooral niet?' b.v. fietsen niet op de stoep;
• Na hartelijk welkom directe spreiding vanuit CS door apps , bewegwijzering, brochures, infocentrum, welcome centrum, afgestemd op doelgroep. Gratis WiFi in de hele stad; Gedragscodes gidsen - ook hulp door vrijwilligers;
• Voeg stewards/hosts toe aan de straat, eventueel ook vanuit de BIZ.

Tot zover de gezamenlijke verklaring van MKB-Amsterdam, Vereniging Amsterdam City, Koninklijk Horeca Nederland afdeling Amsterdam en de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad. Elke organisatie blijft haar eigen rol spelen. De VVAB zal verdergaande maatregelen bepleiten; anderen zullen andere accenten leggen. Uiteraard beschrijft de verklaring alleen waar we het gezamenlijk over eens zijn. Het is goed en belangrijk dat deze belangenorganisaties elkaar hebben weten te vinden.

[Balansnota van de VVAB] (eerder bericht)
[Amsterdam verwacht verdere groei en neemt maatregelen] (externe link)

(WS, 18/1/2016)