De vier afbeeldingen laten dit zien: a) de afbeelding in Caspar Philips’ Grachten boek,
b) de toestand tot 2008, c) de toestand 2009, d) een reconstructie van de toestand van
omstreeks 1800. Deze laatste werd door ondergetekende in 1996 gepubliceerd in
het boekje Amsterdams onvoltooid verleden met de volgende argumentatie: Als wij nu eens
uitgaan van de bovenste verdiepingen dan blijkt dat de ontwerper kennelijk weer met
het model van de ruit gewerkt heeft, althans wat de vensterproporties betreft (…). Ik
denk dat wij in afbeelding d) een zeer aanvaardbare toestand van kort na 1800 hebben
teruggevonden, toen de borstweringen van de tweede verdieping verlaagd waren. Bij
Caspar Philips (1767) zien wij immers dat de middenrisaliet nog twéé luiken had, met
kleínere vensters aan weerszijden. Men kan de vroeg-negentiende-eeuwse verandering
nog bewonderen vanwege haar vasthouden aan de aloude logica, maar met de
verlaagde borstwering is een reconstructie van de oorspronkelijke toestand van
omstreeks 1735 wat de ruitgrootte betreft niet mogelijk, en eigenlijk ook niet zinvol.
De toestand na ‘restauratie’ laat zien dat de architect en BMA totaal gespeend zijn
van enig begrip van achttiende-eeuwse architectuur: de proporties van de ruiten in de
bovenverdieping (correct in de zojuist vernietigde ramen!) zijn breder dan hoog, en
zijn een aanfluiting van zelfs een minimum aan kennis en esthetisch gevoel dat
verwacht mag worden bij een restauratie.
“Men moet de geschiedenis kunnen aflezen”; “elke verandering is interessant en moet
bewaard worden”: dergelijke slogans gaan hier niet eens op (het gaat inderdaad van
kwaad tot erger), want men kan de geschiedenis níet aflezen. Ja, een deel van de
geschiedenis werd zelfs ausradiert.
Het geval Herengracht 233 staat helaas niet alleen. Ergerlijke foute ingrepen van BMA, (nota bene ingrepen in goedbewaarde originele toestanden!) kan men ook aantreffen bij het zwart-oliën, over de voegen heen, van fraaie oranje baksteen, zoals bijvoorbeeld bij de Lommerd en elders, of bij het donkerverven van de roeden in het eerder perfect bewaarde huis Herengracht 493.
Schande, schande, schande.
Gustav Leonhardt
(Uit: Binnenstad 233, maart 2009)
Door in te loggen, kunt u ondermeer uw gegevens beheren. Alleen leden hebben een inlogaccount.
Er zijn momenteel nog geen reacties op dit artikel.
Alleen als u bent ingelogd, kunt u een reactie plaatsen.